ISO 15118

Industrienormen zoals ISO 15118 lijken op het eerste gezicht misschien vrij droog, maar wat ze mogelijk maken, kan op wereldwijde schaal baanbrekend zijn. Dit is wat gestandaardiseerde 'smart grid'-technologie in de nabije toekomst zal betekenen voor zowel CPO's als bestuurders van elektrische voertuigen ...

Article summary
  • ISO 15118 is een internationale norm die de communicatie-interface tussen elektrische voertuigen (EV's) en het elektriciteitsnet definieert, met als doel de intelligentie en netvriendelijkheid van EV-laden te verbeteren.
  • Een belangrijke functie van ISO 15118 is Plug & Charge, waarmee EV's zichzelf automatisch kunnen identificeren en autoriseren bij laadstations met behulp van beveiligde digitale certificaten, waardoor bestuurders geen RFID-kaarten of apps meer hoeven te gebruiken voor authenticatie en betaling.
  • De norm maakt ook bidirectioneel laden mogelijk, wat Vehicle-to-Grid (V2G)-mogelijk maakt en elektrische voertuigen niet alleen stroom uit het net kunnen halen, maar ook opgeslagen energie kunnen teruggeven. Dit ondersteunt op zijn beurt de stabiliteit van het net en de integratie van hernieuwbare energiebronnen.
  • Standaardisatie via ISO 15118 zorgt voor interoperabiliteit tussen verschillende EV's, laadstations en energieleveranciers, wat leidt tot verbeterde gebruikerservaringen, slimmere netintegratie en verhoogde efficiëntie in het eMobility-ecosysteem.
  • De invoering van ISO 15118 zal naar verwachting de ontwikkeling van geavanceerde functies stimuleren, zoals realtime prijsmodellen voor Plug & Charge en verbeterde V2G-functionaliteiten, wat bijdraagt aan een veerkrachtigere en duurzamere energie-infrastructuur.
  • Als pleitbezorger voor innovatieve laadoplossingen integreert Spirii ISO 15118 in zijn platforms en biedt het partners en EV-bestuurders naadloze en veilige laadervaringen die voldoen aan de nieuwste industrienormen.

eMobility kan enkel groeien en uitbreiden als het over technologie beschikt die niet alleen slim en veilig is, maar ook wereldwijd gestandaardiseerd. Hoe meer de industrie elk onderdeel van de puzzel kan standaardiseren, hoe naadlozer de overgang naar elektrische voertuigen zal worden, en hoe gebruiksvriendelijker de dagelijkse aspecten van het bezitten van en rijden met een EV zullen aanvoelen.

Dat is de gedachte achter ISO 15118, een industriebrede norm voor eMobility die is ontworpen om veiligere, eenvoudigere en meer onderling verbonden interoperabiliteit te bieden voor de belangrijkste facetten van opladen. Een korte gids over het denkwerk achter de technologie. 

Wat is een ISO?

Voordat we dieper ingaan op de details van ISO 15118, is het de moeite waard om eerst uit te leggen wat een ISO zelf is. Eenvoudig gezegd is een ISO een manier om technologie te standaardiseren, zodat bedrijven uit verschillende sectoren en markten vergelijkbare processen kunnen implementeren en gebruiken. 

ISO's zijn allemaal afkomstig van de Internationale Organisatie voor Standaardisatie (afgekort ISO, International Organization for Standardisation), een orgaan dat de creatie en toewijzing van elke ISO beheert om de veiligheid, efficiëntie en interoperabiliteit te garanderen. 

ISO geeft deze normen uit in een groot aantal sectoren, zoals technologie, productie, voedselveiligheid en gezondheidszorg. En hoewel elke genummerde norm op vrijwillige basis wordt aangenomen, hebben ze wel veel gewicht; ISO-certificering wordt erkend in 160 landen. 

Bekijk het zo: als je samen met iemand anders een LEGO-huis wilt bouwen, moeten jullie allebei hetzelfde soort stenen gebruiken. ISO probeert dit soort samenwerking te stimuleren door iedereen een manier te bieden om samen te werken met dezelfde basistechnologieën.

Wat is ISO 15118?

De officiële titel van ISO 15118 is 'Road Vehicles – Vehicle to Grid Communication Interface' (wegvoertuigen – Interface voor communicatie voertuig naar net (VG2)). Het doel is om de manier waarop voertuigen, laadstations en het energienet communiceren te standaardiseren – op een manier die het opladen comfortabeler, veiliger en slimmer maakt voor alle betrokkenen.

Het verenigt een reeks verschillende componenten en richtlijnen die samen de overkoepelende ISO-norm vormen:

  • ISO 15118-1: Algemene informatie en definitie van gebruikssituaties
  • ISO 15118-2: Vereisten voor netwerk- en toepassingsprotocollen
  • ISO 15118-3: Vereisten voor fysieke en datalinklaag
  • ISO 15118-4: Conformiteitstest netwerk- en toepassingsprotocollen
  • ISO 15118-5: Conformiteitstest fysieke laag en datalinklaag
  • ISO 15118-8: Vereisten voor fysieke laag en datalinklaag voor draadloze communicatie
  • ISO 15118-20: Vereisten voor netwerk- en toepassingsprotocollen van de tweede generatie

ISO 15118 is eigenlijk een gezamenlijk project tussen de Internationale Organisatie voor Standaardisatie en de Internationale Elektrotechnische Commissie (IEC) en is bedoeld om slimme netintegratie te integreren in het opladen van elektrische voertuigen. 

Deze technologie maakt opladen mogelijk die communiceert met het energienet, waardoor EV's een meer symbiotische, tweerichtingsrelatie met energievoorzieningen gaan vormen.

Over het algemeen biedt de invoering van ISO 15118 drie belangrijke voordelen:

1. Plug & Charge

Een van de overkoepelende functies van ISO 15118 is de mogelijkheid om een aantal van de lastigere processen te stoppen bij het starten en betalen voor laadsessies. Plug & Charge is een functie die gebruikmaakt van beveiligde digitale certificaten om de EV van de gebruiker automatisch te identificeren en met de lader te communiceren. In de praktijk betekent dit dat bestuurders geen RFID-kaarten of laadapps hoeven te gebruiken om te starten, te stoppen en te betalen voor het opladen. 

In plaats daarvan maakt Plug & Charge het eenvoudige proces mogelijk dat de naam suggereert, waarbij je auto aan de specifieke laadsessie wordt gekoppeld en de facturering via intelligente communicatieprotocollen wordt afgehandeld.

2. Veilige communicatie

De automatische identificatie die Plug & Charge mogelijk maakt, heeft ook het voordeel dat dit ongelooflijk veilig is. De identificerende 'certificaten' die de technologie gebruikt, zijn end-to-end versleuteld, wat betekent dat derden je informatie niet kunnen onderscheppen. 

Het is ook de moeite waard om op te merken dat Plug & Charge alleen je EV hoeft te identificeren en niets met jou persoonlijk te maken heeft. Dit betekent ook dat je nooit meer wordt aangerekend dan de exacte hoeveelheid energie die je hebt verbruikt en dat je persoonlijke gegevens niet in gevaar zijn.

3. Bidirectioneel laden

Hoewel Plug & Charge geweldig nieuws is voor bestuurders van elektrische voertuigen, biedt ISO 15118 ook baanbrekende nieuwe mogelijkheden om te helpen bij de algehele energiebehoeften van de sector. De standaard maakt gepland en lastgebalanceerd opladen mogelijk, bijvoorbeeld door de stroom van elektriciteit intelligent te bewaken en te beheren om het lokale net niet te overbelasten. Maar de mogelijkheid om EV's en laders aan te sluiten op het slimme net is waar de volgende generatie zich echt laat zien. 

De Vehicle-to-grid (V2G)-technologie houdt in essentie in dat energie in twee richtingen kan stromen, en dat elektrische voertuigen energie kunnen teruggeven aan het net wanneer de algoritmen detecteren dat de energiestroom dynamisch moet worden herbekeken. Voor laadpuntexploitanten (CPO's) kan V2G zelfs nieuwe inkomstenstromen mogelijk maken, waarbij teruggave van energie aan het net, op momenten dat het nodig is, vergoed kan worden. 

Essentiële waarden van ISO 15118

Net als elke ISO-norm is ISO 15118 ontworpen om de inspanningen van bedrijven en sectoren te verenigen en uiteindelijk het bezit en opladen van EV's gemakkelijker te maken. Dat doel komt tot uiting in enkele kernwaarden:

  1. Verbeterde gebruikerservaring

Bestuurders zullen echt merken dat het opladen gestroomlijnder verloopt wanneer Plug & Charge meer gewoon goed wordt. In plaats van een RFID-sleutel te onthouden of in te loggen op specifieke apps, zal het opladen meer lijken op het tanken van een traditionele benzineauto nu – je sluit het voertuig aan, start het laden en betaalt aan het einde. Het is die verbeterde ervaring die de doorgaans zeer 'back-end'-aard van ISO-normen vanuit het oogpunt van de eindgebruiker interessant maakt.

  1. Slimmere netintegratie

De bidirectionele laadvermogens van ISO 15118 bieden een blik op de toekomst van EV-laden, waarbij EV's en laadstations bijdragen aan de stabiliteit van het net, in plaats van het te verstoren. Met deze smart grid-technologie kunnen CPO's en bestuurders ook prioriteit geven aan energie uit groene bronnen, zoals wind- of zonneparken. 

  1. Verbetering van efficiëntie

Standaardisatie is in elke sector een spel om alles veiliger, eenvoudiger en efficiënter te laten verlopen. In dit geval betekent dit slimmere, beter geoptimaliseerde laadprofielen voor EV's en laders, met digitale certificering die tijd bespaart, slim communiceert en achter de schermen werkt om de belasting van het net te beheren. ISO 15118 is met andere woorden een win-win voor iedereen in de waardeketen van eMobility, en dit zal alleen maar toenemen naarmate meer bedrijven en gemeenten er gebruik van gaan maken.

De toekomst van ISO 15118

Wat kunnen we verder nog verwachten? Aan ISO 15118 wordt al sinds 2010 gewerkt, en de norm is sindsdien voortdurend in ontwikkeling. Het invoeren van normen kost tijd. Het is aan fabrikanten, softwaremakers, energieleveranciers en overheidsinstanties om zich er vrijwillig aan te houden. 

Het goede nieuws is echter dat deze partijen deze standaard nu massaal overnemen. En hoe meer we ISO 15118 toepassen, hoe breder de mogelijkheden ervan zullen worden – wat geweldige dingen betekent voor zowel bestuurders als CPO's. 

Hier bij Spirii zijn we bijvoorbeeld erg enthousiast om de mogelijkheden van Plug & Charge aan onze partners te kunnen aanbieden. Dit zal het opladen en betalen overal heel eenvoudig maken voor bestuurders.

ISO's zijn iteratief. Dat betekent dat deze in de loop der tijd vaak extra mogelijkheden, componenten en protocollen krijgen. Daarom kan een wijdverbreide invoering van ISO 15118 betekenen dat er nog slimmere functies op de weg komen, zoals realtime prijsmodellen voor Plug & Charge, of zelfs de mogelijkheid voor bestuurders om hun laadsessie op afstand te regelen op openbare opladers.

En dan is er nog V2G. Vehicle-to-Grid is een spannende ontwikkeling omdat het enorm kan helpen bij het uitdagende beheer van de netbelasting nu er steeds meer elektrische voertuigen in gebruik worden genomen en de laadvraag die daaruit voortkomt.

Door voertuigen om te zetten in batterijen die onder bepaalde omstandigheden kunnen teruggeven aan het net, kunnen we een meer circulair energiesysteem creëren om beter tegemoet te komen aan de groeiende elektriciteitsbehoefte. Dat wil niet zeggen dat bestuurders hun auto's gaan opladen en uiteindelijk minder batterij overhouden dan ze oorspronkelijk hadden, maar dat de energieoverdracht naar behoefte intelligent heen en weer kan wisselen. 

Bestuurders zullen dit niet eens merken, maar het is een enorm voordeel voor het net, en bovendien alleen mogelijk dankzij ISO 15118. Een diepere kijk op de V2G-technologie vind je hier.

ISO 15118: Veelvoorkomende vragen

Wat is een ISO?

Een ISO is een industrienorm die erop gericht is de manier waarop bepaalde technologieën of processen in industrieën en markten worden behandeld, te uniformiseren. De belangrijkste voordelen zijn:

  1. Door standaardisatie kunnen producten en diensten van meerdere fabrikanten en instanties op manieren communiceren die nieuwe use cases en mogelijkheden ontsluiten
  2. Standaardisatie zorgt voor veiligheid, beveiliging en kwaliteitsborging
  3. Standaardisatie neemt een deel van de R&D-last weg voor fabrikanten, waardoor zij op andere manieren kunnen innoveren.
  4. Standaardisatie van processen zorgt voor meer efficiëntie en vermindert de verspilling van energie en hulpbronnen

Wat is ISO 15118? 

ISO 15118 is een internationale technologische norm die is ontworpen om EV-laden intelligenter en netvriendelijker te maken. Daarnaast maken Plug & Charge-functies het opladen eenvoudiger en veiliger voor bestuurders. 

ISO 15118 is een gezamenlijk project van de Internationale Organisatie voor Standaardisatie en de Internationale Elektrotechnische Commissie (IEC). De norm werd voor het eerst voorgesteld in 2010 en bestaat nu uit verschillende subcomponenten die samenwerken om slimmere laadtechnologieën te stimuleren en mogelijk te maken.

Wat zijn de voordelen van ISO 15118? 

ISO 15118 maakt het opladen eenvoudiger voor bestuurders door hun voertuig automatisch te identificeren en zo laadsessies te kunnen starten zonder bestuurdersapps of RFID-kaarten. Die automatische identificatie gebeurt via unieke, versleutelde digitale certificaten, wat de laadsessies ook veiliger maakt. 

Tot slot ondersteunt ISO 15118 een slimme communicatie met het energienet en omvat de norm de technische basis voor geavanceerde functies, zoals Vehicle-to-Grid (V2G, netintegratie van elektrische voertuigen). Dit maakt een dynamischere, minder eenzijdige relatie tussen elektrische voertuigen en het energienet mogelijk.